W dynamicznym świecie biznesu, menedżerowie stają przed koniecznością podejmowania szybkich i trafnych decyzji. Coraz częściej, obok analizy danych i racjonalnego myślenia, w procesie decyzyjnym kluczową rolę odgrywa intuicja. Czym jest intuicja i jak ją skutecznie wykorzystywać w zarządzaniu?

Niebezpieczeństwa związane z intuicją

Intuicja, choć bywa nieoceniona, nie zawsze jest dobrym doradcą. Jej głos może być zniekształcony przez codzienne nawyki i stereotypy myślowe. Nasza naturalna kreatywność bywa tłumiona przez rutynowe obowiązki, a dążenie do racjonalności może ograniczać siłę intuicji. Warto pamiętać, że błędne informacje, którymi „karmimy” naszą intuicję, mogą prowadzić do nietrafnych wniosków. Media często kreują w nas fałszywe obrazy rzeczywistości i przesądy, które wpływają na nasze postrzeganie ryzyka.

Przykłady błędów intuicji:

• Grubość papieru: Wyobraźmy sobie, że składamy kartkę papieru stukrotnie. Intuicja podpowiada nam niewielką grubość, podczas gdy w rzeczywistości byłaby ona astronomiczna (800 bilionów razy większa od odległości między Ziemią a Słońcem).
• Paradoks urodzin: Intuicyjnie wydaje się, że potrzeba dużej grupy, aby prawdopodobieństwo urodzin dwóch osób w tym samym dniu wynosiło 50%. W rzeczywistości wystarczą tylko 23 osoby.
• Eksperyment z zapalającym się światłem: Kierowanie się intuicją w sytuacji, gdy światło zapala się w 70% przypadków, przynosi mniejsze zyski niż konsekwentne obstawianie „tak”.

Czynniki wpływające na intuicję dotyczącą zagrożenia:

• Predyspozycje biologiczne: Jesteśmy ewolucyjnie przygotowani do odczuwania strachu przed zagrożeniami, z którymi mierzyli się nasi przodkowie (np. pająki, węże).
• Heurystyka dostępności psychicznej: Przeceniamy prawdopodobieństwo zdarzeń, które są nagłaśniane i łatwo dostępne w naszej pamięci.
• Brak kontroli: Bardziej boimy się zagrożeń, nad którymi nie mamy kontroli (np. wypadki lotnicze vs. samochodowe).
• Bliskość: Obawiamy się tego, co jest blisko na horyzoncie, a lekceważymy zagrożenia odległe w czasie (np. skutki palenia papierosów).

Intuicja w ekonomii i inwestowaniu

Nasza intuicja zawodzi również w kwestiach finansowych. Badania pokazują, że inwestorzy częściej wolą realizować zyski niż zamykać stratne pozycje, co jest irracjonalne z ekonomicznego punktu widzenia. Awersja do straty sprawia, że unikamy przyznania się do błędu i zamykania stratnych inwestycji. Podobnie, w grach hazardowych, gracze po przegranej częściej obstawiają mniej prawdopodobne zakłady, licząc na szybkie odrobienie strat.

Efekt przywiązania:

Ludzie mają tendencję do przeceniania wartości rzeczy, które posiadają. To zjawisko, nazwane efektem przywiązania, sprawia, że trudniej jest nam pozbyć się nieudanych inwestycji, w które „zainwestowaliśmy zbyt wiele, żeby teraz dać za wygraną”.

Jak rozwijać intuicję?

Każdy może nauczyć się słuchać swojej intuicji. Nauka ta, podobnie jak nauka szybkiego czytania, nie ogranicza naszych dotychczasowych umiejętności, a jedynie je poszerza. Istnieje wiele dowodów na możliwości intuicji, takich jak:

• Ślepowidzenie
• Automatyczne przetwarzanie informacji
• Intuicyjne uczenie się dzieci
• Myślenie prawej półkuli
• Pamięć utajona
• Inteligencja społeczna i emocjonalna
• Intuicyjna wiedza specjalistyczna
• Kreatywność