Proste systemy podatkowe w Europie Wschodniej a efektywność gospodarcza
Wprowadzone w niektórych krajach Europy Wschodniej proste, liniowe systemy podatkowe sprawdziły się zarówno z punktu widzenia państwa, jak i podatników – twierdzą publicyści The Economist.
Sukces podatku liniowego
Estonia, jako pierwszy kraj w Europie, wprowadziła podatek liniowy w 1994 roku. Obowiązuje tam jednolity podatek dochodowy PIT o stawce 26%, bez podatku CIT. Uproszczenie systemu podatkowego przyczyniło się do intensywnego rozwoju gospodarczego Estonii. W ślad za nią poszły Litwa (33% w 1994), Łotwa (25% w 1995), Słowacja (19% w 2004), a także Rosja (13% w 2001), Serbia (14% w 2003), Ukraina (13% w 2004), Gruzja (12% w 2005) i Rumunia (16% w 2005).
Zalety prostego systemu podatkowego
Mniejsza liczba progów podatkowych oznacza łatwiejsze administrowanie podatkami. Warto zauważyć, że płaski system podatkowy nie musi oznaczać niskich podatków, choć wiele krajów obniżyło stawki przy okazji wprowadzania podatku liniowego.
Estoński model zakłada brak opodatkowania firm od zysków, które nie są przekazywane udziałowcom jako dywidenda. To zachęta do reinwestowania zarobków. Dzięki temu estońskie firmy mają niskie obciążenia podatkowe, a ich gospodarka dynamicznie się rozwija.
Przykład Rosji
W Rosji, przed wprowadzeniem podatku liniowego, ściągalność podatków była na bardzo niskim poziomie. Po ujednoliceniu podatku dochodowego od osób fizycznych do 13%, wpływy do budżetu wzrosły o 26% w ciągu roku. Nie wynikało to z tego, że Rosjanie zaczęli ciężej pracować, ale z tego, że zaczęli deklarować większą część swoich przychodów (wzrost z 52% do 68%).
Podatek liniowy a sprawiedliwość społeczna
Jednym z argumentów przeciwko podatkowi liniowemu jest kwestia sprawiedliwości społecznej. W wielu krajach, w tym w UE, Kanadzie i Australii, stosuje się zróżnicowane stawki podatkowe, np. obniżony VAT na podstawowe produkty żywnościowe. Ma to na celu ochronę najbiedniejszych. Może to jednak prowadzić do skomplikowanych i niejasnych regulacji.
Podsumowanie
Doświadczenia krajów Europy Wschodniej pokazują, że prosty, liniowy system podatkowy może być korzystny zarówno dla państwa, jak i dla podatników. Kluczową zaletą podatku liniowego jest jego prostota, która ułatwia administrowanie i zwiększa skłonność do płacenia podatków.
Dodaj komentarz